Tüyolar

Diyette Yeni Kurallar

Diyet yapanlara sürekli olarak tekrarlanan klişe kurallar vardır. Hemen hemen izlediğiniz her TV programında veya okuduğunuz her köşe yazısında bu kurallar tekrarlanır. Ancak özellikle beslenme ve gıda alanında kuralların hızla değiştiğinin farkındayızdır. Örneğin yumurta, tereyağı kolesterol düşmanı olarak anılırken şimdilerde aklandılar. O halde bizim de diyet ile ilgili bildiğimiz şeyleri yenilememizin vakti geldi. Gitsin eski bilgiler gelsin diyette yeni kurallar.

Eskiden: Akşam 7’de sonra hiçbir şey yemeyin.

Yeni kural: Bu gerçekçi bir yaklaşım değil. Çünkü özellikle kalabalık kentlerde yaşayanlar için eve varış zamanı neredeyse akşam 8’i bile bulabiliyor. Bu kişi nasıl olur da akşam 7’den sonra bir şey yiyemez? Herkes ev hanımı değil ki…

Madem ki saate uyamıyoruz o zaman yediklerimize dikkat edeceğiz. Eğer akşam 7’den sonraya kalıyorsak akşam yemeğinde ekmek tüketmemeye özen göstereceğiz. Yemeğe yağsız veya az yağlı bir salata ile başlayıp önce midemizi hacimsel olarak doldurup tokluk yaratacağız. Ardından çorba ile içip yanında 1 kase yoğurt tüketeceğiz. Eğer doymadıysak yanına 6 kaşık sebze yemeği veya baklagil ilave edebiliriz. Et tüketiminizi öğlen yapmanızda fayda var ama bazı zamanlar elbette sebze veya baklagil yerine 3 köfte veya 1 avuç içi kadar et koyabilirsiniz. Pilav, makarna gibi karbonhidratlardan ve yemek sonrası tatlılardan fedakarlık edin.

Eskiden: Yağsız Beslenin

Yeni kural: Sağlıklı yağları yeteri miktarda kullanın.

Düşük yağ tüketerek tek başına kilo vermek hem sağlıklı hem de gerçekçi değildir. Deri altımız, organ çevrelerimiz yağlarla kaplıdır ve bunlar hayati fonksiyonlarımızı devam ettirmek için gereklidir. Örneğin yağda eriyen vitaminlerden vücudumuzun faydalanabilmesi için yağ tüketimi şarttır. Beyin ve sinir fonksiyonları için de yağlar gereklidir.   Bu sebeplerle yağsız bir diyet uygulamak sağlık açısından doğru değildir. Vücudumuzun yağa da ihtiyacı vardır. Yağ uzun süre midede kalarak midenin boşalmasını geciktirir ve tokluk hissi verir.

Ancak burada yağdan kastımız hamburger, kızartma, bisküvi gibi işlenmiş gıdaların içerisindeki trans yağlar değil zeytinyağı, ceviz-badem yağı, balık yağı, süt ve et ürünleri yağları gibi sağlıklı yağlardır.

Eskiden: Daha hızlı kilo vermek için öğün atlayın ve daha az yiyin

Yeni kural: Az yiyip sık yemek

Sadece kilo kaybı eşittir harcanan eksi alınan arasındaki fark gibi düşünürsek bu mantık doğru oluyor. Ancak şunu bilmeliyiz ki uzun süre enerji almadığımızda vücudumuz kendini savunma konumuna geçer ve daha az enerji harcar. Sonrasında da bir şey tükettiğimizde depolama eğilimine girer. Ayrıca uzun süren açlık kan şekerinde dengesizlikler yaratır. Bu nedenle az ve sık yemek mantıklı görünüyor.

Kahvaltı, öğle, akşam yemeği ve öğünlerin arasında da atıştırmalık olarak, üç ana, üç ara öğün planlayın ve bunlara bağlı kalın. Son atıştırmalık, yatmadan bir-iki saat önce yenmeli. Bu kadar çok yemek, diyet yaparken çok fazla gibi görünse de, daha küçük porsiyonlar yiyeceğiniz için, daha sık yiyeceksiniz. Bu metabolizmanızı hızlandıracak ve fazla yağı eritmeye yardımcı olacaktır.

Eskiden: Düşük karbonhidrat yemek kilo vermede en önemli yoldur.

Son birkaç yıl içinde düşük karbonhidratlı diyetler oldukça moda oldu. Halbuki yeterince karbonhidrat tüketmemek diyet yapan kişilerin düştüğü en önemli hatadır. Ancak karbonhidrat içermeyen protein ağırlıklı diyetlerle hızlı kilo verilir fakat verilen kilolar kısa sürede geri alınır.

Yeni kural: Basit karbonhidratları azalt ve tam tahılları tercih et.

Beslenmenin yüzde 50-60’ı ya da 60’ı karbonhidrattan sağlanmalıdır. Karbonhidratlar vücudumuzda pek çok görevi bulunur. Tahıllar, rafine edilirse (kepeğin undan, çavdardan ayrılması gibi) besin değeri kaybı olur. Tam tahıllı ekmek, yulaf ezmesi, tam tahıl ekmeği, bulgur, kabuklu pirinç gibi tam tahıllara öğünlerde yer verilmelidir.

Eski kural: Sevdiğin yüksek kalorili yiyeceklerden tamamen vazgeç

Yeni kural: Her şeyden ye ölçülü ye

Kilo vermek, tekrar kilo almamak ve sağlıklı bir ömür için yeme ve yaşam tarzı alışkanlıklarının değiştirilmesi gerekiyor. Bu değişiklikler diyet programının birinci haftasında zor gelmeyebilir. Ancak, bir süre sonra, yeni yeme alışkanlığı her zamanki yaşam tarzıyla çatışmaya başlıyor ve diyette yasaklar programın başarısız olmasına sebep oluyor. Sevdiğimiz yiyecekleri hayatımızdan tamamen çıkarmak belki ilk zamanlarda başarılabilir bir şeyken bu sürdürülebilir değil. O nedenle haftada 1-2 kez her zaman yediğinizin 3 de biri olmak kaydıyla veya daha düşük kalorisi ile değiştirmek kaydıyla kaçamaklara da yer vermelisiniz. Örneğin 1 tabak patates kızartması yerine çeyrek tabak patates kızartması yemek, pasta yerine dondurma veya sütlü tatlı tercih etmek gibi…